به گزارش تیترصنعت، این گزارش، مروری است بر اهم اقدامات و دستاوردهای سه سال گذشته:

تصویب طرح جامع؛ ترسیم سند توسعه منطقه آزاد ماکو

پس از بیش از یک دهه انتظار، طرح جامع منطقه آزاد ماکو با پیگیری‌های مستمر حسین گروسی، مدیرعامل سازمان، در تاریخ ۴ مهرماه ۱۴۰۲ به تصویب هیئت وزیران رسید. این طرح که نقشه‌ها و ضوابط فنی آن به مهر دفتر هیئت دولت تأیید شده‌اند، به‌عنوان سند رسمی توسعه منطقه، مسیر حرکت آینده را روشن و چارچوبی منسجم برای برنامه‌ریزی‌های بلندمدت فراهم آورده است.

پروژه ملی راه‌آهن تبریز–چشمه ثریا؛ حلقه اتصال شرق تا غرب

مطالعات خط ریلی تبریز–چشمه ثریا به پایان رسیده و مجوز زیست‌محیطی آن نیز اخذ شده است. با دستور رئیس‌جمهور محترم، دکتر مسعود پزشکیان، اجرای این مسیر راهبردی به‌زودی آغاز خواهد شد. این خط ریلی، بخش کلیدی کریدور شرق–غرب و یکی از چهار طرح اولویت‌دار کشور محسوب می‌شود که مسیر چین تا اروپا را به یک کریدور ریلی تمام‌عیار تبدیل خواهد کرد.

تحول در کشاورزی منطقه؛ از دشت تا فناوری

در حوزه کشاورزی، منطقه آزاد ماکو شاهد اجرای طرح‌های بی‌سابقه‌ای بوده است؛ از جمله احداث بزرگ‌ترین باغ گردو و پسته هوشمند کشور در وسعت ۲۲۰۰ هکتار و سرمایه‌گذاری بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال.
طرح عظیم گاوداری شیری ۱۰ هزار رأسی شرکت ارس دام آرشام نیز با صنایع وابسته، زمینه‌ساز ایجاد زنجیره کامل تولید و اشتغال گسترده در منطقه شده است.
همچنین توسعه پرورش و صادرات آبزیان به‌ویژه شاه‌میگو در رودخانه ارس، ماکو را در جایگاه نخست تولید آبزیان در میان شهرهای غیرساحلی کشور قرار داده است.

حرکت به‌سوی هاب لجستیکی شمال‌غرب ایران

در سه سال گذشته، بیش از (عدد) میلیارد ریال پروژه در حوزه لجستیک و حمل‌ونقل اجرا شده است؛ از جمله احداث تیرپارک‌ها، انبارها، مراکز معاینه فنی و مجتمع‌های خدماتی. بهره‌برداری از باند شرقی جاده لجستیک ماکو به طول ۹ کیلومتر نیز نقش مهمی در کاهش ترافیک ترانزیتی و شهری ایفا کرده است.

توسعه زون‌های لجستیکی و صنعتی؛ گامی به‌سوی آینده

زون A با مساحت ۲۹۴ هکتار و قرارداد ۵۳۷۷ میلیارد ریالی برای خدمات لجستیکی و انبارداری آماده‌سازی شده و زون B با ۶۹ هکتار و اعتبار ۳۵۰۰ میلیارد ریال، در حوزه‌های تجاری و مسکونی توسعه می‌یابد. این دو زون ظرفیت جذب سرمایه‌گذاری و اشتغال‌زایی منطقه را به‌طور چشمگیری افزایش داده‌اند.

جاده قلش‌لانمش–دانالو؛ محور پدافند غیرعامل و توسعه ارتباطات
پروژه تعریض و بهسازی محور ماکو–قلش‌لانمش به طول بیش از ۴ کیلومتر با هزینه ۹۱۴ میلیارد ریال و پیشرفت فیزیکی ۸۰ درصدی در حال اجراست. این مسیر ضمن تسهیل دسترسی به شهرک صنایع سبک و روستاهای شمالی، به عنوان محور پدافند غیرعامل شهر ماکو نیز نقش مهمی در افزایش ایمنی دارد.

کمربندی ماکو؛ مسیر ایمن برای تردد ترانزیتی

جاده کمربندی ماکو به طول ۱۰.۴ کیلومتر با اعتبار ۲۱۰۶ میلیارد ریال تکمیل شده و بار ترافیکی سنگین را از مرکز شهر خارج کرده است. این پروژه با استانداردهای ایمنی بالا، مسیر اصلی تردد ترانزیتی و صنعتی منطقه را بهبود داده است.

بزرگراه اکو (محور لجستیک)؛ شریان حیاتی بازرگان

بزرگراه اکو به طول ۸.۱۶ کیلومتر با هزینه ۱۹۲۹ میلیارد ریال طراحی شده و مسیر اصلی ارتباطی میان انبارهای منطقه، زون‌های لجستیکی و مرز بازرگان را فراهم می‌سازد. این محور ستون فقرات حمل‌ونقل تجاری منطقه و مسیر راهبردی صادرات غیرنفتی خواهد بود.

پل قره‌جالو؛ رفع گلوگاه ترافیکی

پل قره‌جالو در کیلومتر ۱۳ محور مرگنلر–پلدشت با طول ۱.۳۶ کیلومتر و اعتبار ۴۲۶ میلیارد ریال، برای رفع گلوگاه‌های ترافیکی و افزایش ایمنی مسیرهای مرزی طراحی شده و امکان عبور وسایل نقلیه سنگین را فراهم می‌کند.

محصورسازی محدوده منطقه و احداث گمرک ورودی

عملیات محصورسازی محدوده منطقه آزاد ماکو با اعتبار ۴۲۰ میلیارد ریال اجرا شده است.
همچنین احداث گمرک ورودی منطقه در گیت اصلی با اعتبار ۷۳۰ میلیارد ریال شامل ساختمان اداری، محوطه‌سازی ۲۶ هزار و ۷۰۰ مترمربعی و سامانه‌های نظارتی هوشمند به پایان رسیده است.
چهار گیت فرعی نیز در مسیرهای منتهی به سرزمین اصلی احداث شده‌اند تا کنترل و مدیریت ترددها تسهیل شود.

مرکز مبادلات ساری‌سو؛ اتصال دوباره تجارت ایران و ترکیه

پروژه احداث مرکز مبادلات تجاری ایران و ترکیه در ساری‌سو با اعتبار ۱۰۰ میلیارد ریال در حال اجراست. این مرکز که پس از پنج سال تعطیلی احیا شده، با هدف تسهیل تجارت مرزی و استفاده از ظرفیت کارت‌های مرزنشینی، نقطه پیوند جدیدی میان ایران و ترکیه خواهد بود.

شهرک صنایع سبک؛ روایت تولید و امید

شهرک صنایع سبک در زمینی به وسعت ۶۴ هکتار با هزینه ۱۶۵۰ میلیارد ریال آماده‌سازی شده و بستری مناسب برای توسعه صنایع کوچک و متوسط منطقه فراهم کرده است.

توسعه گردشگری؛ دو هتل جدید برای ماکو

هتل چهارستاره نیوقالا با سرمایه‌گذاری ۶۰۰۰ میلیارد ریالی بخش خصوصی، نماد تحول در خدمات گردشگری منطقه است.
همچنین عملیات احداث هتل پنج‌ستاره ماوی در ماکو آغاز شده تا نیاز اقامتی گردشگران و فعالان اقتصادی را پاسخ دهد.

شهرک انرژي خورشیدی ماکو؛ گام بزرگ در انرژی پاک
نیروگاه خورشیدی ۹ مگاواتی در محوطه فرودگاه ماکو، بخشی از طرح بزرگ احداث نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت نهایی ۱۰۰۰ مگاوات و سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیون دلاری است. این طرح ماکو را به قطب انرژی خورشیدی کشور تبدیل خواهد کرد.

چهارمین قطب دیتاسنتر کشور در ماکو

با دستور وزیر ارتباطات، عملیات احداث چهارمین دیتاسنتر ملی کشور توسط شرکت آسیاتک در زمینی به مساحت ۲۰ هزار مترمربع آغاز شد. فاز نخست با سرمایه‌گذاری حدود هزار میلیارد تومان و بر اساس استاندارد Tier3 اجرا می‌شود و ظرفیت نهایی آن ۱۰۰۰ رک خواهد بود. اتصال مستقیم به فیبر نوری بین‌المللی، این پروژه را به زیرساختی کلیدی برای توسعه اقتصاد دیجیتال کشور بدل می‌کند.

تعامل منطقه‌ای و عدالت اجتماعی

در حوزه دیپلماسی اقتصادی، برگزاری دو اجلاس بین‌المللی اکو در تهران و ماکو و عضویت در سازمان جهانی مناطق آزاد، زمینه‌ساز گسترش روابط فرامرزی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی بوده است.
در حوزه اجتماعی نیز با جمع‌آوری مدارس کانکسی و احداث مدارس جدید در مناطق روستایی، گام بلندی در عدالت آموزشی برداشته شد؛ اقدامی که مورد تقدیر رئیس‌جمهور محترم قرار گرفت و ماکو را به منطقه آزاد برتر کشور در حوزه آموزش و پرورش تبدیل کرد.

جمع‌بندی عملکرد اقتصادی

منطقه آزاد ماکو در سه سال گذشته تنها منطقه آزاد کشور بوده که با حفظ تراز تجاری مثبت، عملکرد اقتصادی موفقی را به ثبت رسانده است.

همچنین با جذب (۲۹۷۸۹۵/۳) میلیارد ریال سرمایه‌گذاری داخلی و (۳۸/۵) میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی، جایگاه خود را به‌عنوان یکی از موفق‌ترین مناطق آزاد کشور تثبیت کرده است.
امروز ماکو نه‌تنها به دروازه طلایی تجارت ایران با اروپا و قفقاز بدل شده، بلکه به الگویی از مدیریت میدانی، توسعه متوازن و آینده‌نگری در اقتصاد مرزی کشور تبدیل گردیده است.

تراز تجاری مهر 1401 تا مهر 1404
شش ماهه دوم 1401 1402 1403 شش ماهه اول 1404
صادرات 122 150 181.7 59
واردات 11 27.77 41.89 29
تراز تجاری 111 122.23 139.8 3