کُرده‌وان اسدی، دبیر اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج در یادداشتی که در آستانه برگزاری اجلاس سراسری دبیران اتاق‌های سراسر کشور، در اختیار پایگاه خبری اتاق ایران آنلاین قرار داد، نوشت: در دنیای امروز، چابک‌سازی و توسعه خدمت‌محور نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای اتاق‌های بازرگانی است. آینده اقتصاد ملی در گرو نقش‌آفرینی نهادهایی است که بتوانند با سرعت، انعطاف و نوآوری، همگام با تحولات جهانی حرکت کنند و با ارائه خدمات به‌روز و کارآمد، پشتیبان واقعی بخش خصوصی باشند.

اجلاس سراسری دبیران اجرایی اتاق‌های بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سراسر کشور در دوره دهم، روز دوشنبه 20 مرداد ماه 1404 با حضور رییس، اعضای هیئت رییسه و دبیرکل اتاق ایران در تهران برگزار می‌شود.

یادداشت دبیر اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج را در زمینه «چابک‌سازی و توسعه خدمت‌محور اتاق‌های بازرگانی» در ادامه می‌خوانیم:

تحولات شتابان اقتصاد جهانی، از عصر صنعت تا دوران اقتصاد داده‌محور، نه‌تنها مدل‌های کسب‌وکار را دگرگون کرده، بلکه ماهیت رقابت و خدمت‌رسانی را نیز تغییر داده است. امروز موفقیت تنها به داشتن منابع و سرمایه وابسته نیست، بلکه به سرعت، انعطاف‌پذیری و توانایی نوآوری سازمان‌ها بستگی دارد.

اتاق‌های بازرگانی نیز به‌عنوان نهادهای محوری در توسعه اقتصادی کشور، از این قاعده مستثنی نیستند. ساختارهای سنتی و بوروکراسی پیچیده گاهی موجب کندی در تصمیم‌گیری و کاهش سرعت ارائه خدمات می‌شود. اما تجربه بین‌المللی نشان می‌دهد که با چابک‌سازی و رویکرد خدمت‌محور می‌توان این موانع را از میان برداشت و حتی در شرایط سخت و بحرانی – از جمله تحریم‌ها – نقشی مؤثرتر و پررنگ‌تر ایفا کرد.

چابک‌سازی؛ از شعار تا عمل

چابک‌سازی به معنای توانایی سازمان در تصمیم‌گیری سریع، تخصیص بهینه منابع و بازطراحی فرآیندها متناسب با شرایط جدید است. سازمان چابک به‌سرعت می‌تواند روندها را ایجاد، به‌روزرسانی یا متوقف کند و از فرصت‌های نوظهور بهره ببرد. برای دستیابی به چابکی واقعی، چهار عامل کلیدی باید هم‌زمان تقویت شوند:

1. بینش و هدف مشترک: هم‌سویی تمامی اعضا و کارکنان با چشم‌انداز سازمان، مهم‌ترین عامل موفقیت است.
2. ساختار ساده و شفاف: ساختاری که اختیارات کافی را به مدیران میانی و عملیاتی تفویض کرده و امکان واکنش سریع را فراهم سازد.
3. فرآیندهای استاندارد و قابل بازنگری: ایجاد رویه‌های مشخص برای فعالیت‌ها و بازنگری مستمر آن‌ها به‌منظور پاسخ به تغییرات محیطی.
4. سرمایه انسانی توانمند و ارزش‌مدار: نیروهایی که علاوه بر مهارت، به ارزش‌های مشترک سازمان پایبند بوده و در محیطی مبتنی بر اعتماد و همکاری فعالیت کنند.

توسعه خدمت‌محور؛ محور دوم تحول

چابک‌سازی زمانی به ثمر می‌رسد که با توسعه خدمت‌محور همراه باشد. خدمت‌محوری یعنی تمرکز بر نیازهای واقعی اعضا و ذی‌نفعان و طراحی خدماتی که دقیقاً پاسخگوی این نیازها باشند. در این رویکرد، نگاه از درون به بیرون تغییر می‌کند و اتاق‌های بازرگانی به‌جای صرفاً اداره امور داخلی، به خلق ارزش پایدار برای اعضا و فعالان اقتصادی می‌پردازند. این تغییر رویکرد شامل اقداماتی نظیر:

• پایش مستمر نیازهای اعضا و بازار
• توسعه خدمات مشاوره‌ای و حمایتی متناسب با شرایط روز
• استفاده از فناوری‌های نوین برای تسهیل دسترسی به خدمات
• ایجاد سیستم‌های انگیزشی برای ارتقای کیفیت خدمات

مسیر عملیاتی پیشنهادی

برای تحقق این تحول، اتاق‌های بازرگانی می‌توانند یک برنامه منسجم سه‌مرحله‌ای تدوین کنند:

• کوتاه‌مدت: ارزیابی سطح کنونی چابکی و خدمت‌محوری، شناسایی موانع فوری، بهبود فرآیندهای کلیدی
• میان‌مدت: توسعه سرمایه انسانی متخصص، آموزش مهارت‌های نوین، استقرار سیستم‌های فناوری اطلاعات پیشرفته
• بلندمدت: نهادینه‌سازی فرهنگ چابک و خدمت‌محور، تحول ساختاری، توسعه پایدار خدمات با رویکرد نوآوری

در دنیای امروز، چابک‌سازی و توسعه خدمت‌محور نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای اتاق‌های بازرگانی است. آینده اقتصاد ملی در گرو نقش‌آفرینی نهادهایی است که بتوانند با سرعت، انعطاف و نوآوری، همگام با تحولات جهانی حرکت کنند و با ارائه خدمات به‌روز و کارآمد، پشتیبان واقعی بخش خصوصی باشند.