به گزارش تیترصنعت، حال با توجه به اینکه بندر کنگان، از دیرباز بندری تجاری و صیادی بوده، امروز می‌تواند به مرکز خدمات دانش‌بنیان برای تأسیسات دریایی و پایش خطوط لوله بدل شود. همچنین عسلویه که عنوان پایتخت انرژی ایران را یدک می‌کشد و نامش فراتر از مرزها رفته، هم‌اکنون نیازمند بازتعریف رابطه صنعت با محیط زیست و جامعه دانشگاهی است یا جم با سابقه دیرینه تاریخی و ظرفیت‌های منحصربه‌فردی که دارد، می‌تواند با میزبانی از مراکز نوآوری و پژوهشگاه‌های انرژی، حلقه اتصال میان پتروشیمی‌ها و دانشگاه‌ها باشد. افزون بر این، دیر نیز با برخورداری از ظرفیت‌های گسترده دریایی، آماده است تا در حوزه لجستیک، شیلات صنعتی و فناوری‌های دریایی به بازوی پشتیبان صنعت نفت تبدیل شود.
با وجود این تنوع نقش و ظرفیت، چهار شهر جنوبی استان بوشهر (کنگان، عسلویه، جم و دیر) همچنان در کیفیت و عمق حضورشان در چرخه‌های ملی و جهانی انرژی و نوآوری، کمتر از آنچه شأن و پتانسیل‌شان اقتضا می‌کند، دیده می‌شوند. زیرساخت‌های انسانی و دانشی آنها نتوانسته همپای زیرساخت‌های صنعتی رشد کند؛ بخش مهمی از تصمیم‌گیری و سرمایه‌گذاری‌های کلان در خارج از این مناطق انجام می‌شود و جریان انتقال فناوری، دانش و منافع اقتصادی به درون این شهرها، کند و گاه مقطعی است.
این شکاف باعث شده سهم آنها از ارزش‌افزوده و جایگاه اثرگذار در نقشه راه صنعت انرژی ایران محدود بماند؛ به‌گونه‌ای که ظرفیت‌های تجاری، علمی و زیست‌محیطی‌شان، به‌جای ایفای نقش راهبردی، بیشتر در حاشیه پروژه‌های بزرگ ملی قرار گیرد. آنچه اکنون ضرورت دارد، برنامه‌ای یکپارچه برای ارتقای توانمندی‌های بومی، پیوند نظام‌مند دانشگاه و صنعت و تعریف نقش‌های روشن این شهرها در زنجیره‌های بین‌المللی انرژی و خدمات دانش‌بنیان است تا از جایگاه «پایگاه عملیاتی» به سطح «کانون تصمیم و نوآوری» ارتقا پیدا کنند.
متاسفانه با وجود ده‌ها شرکت پتروشیمی و پالایشگاه، هنوز ارتباطی منسجم و پایدار میان صنعت و مراکز علمی و دانشگاهی در این شهرهای استان شکل نگرفته،بسیاری از فناوری‌ها همچنان وابسته به واردات‌اند و فرصت‌های اشتغال دانش‌بنیان برای جوانان محلی کمتر از ظرفیت واقعی است. این شکاف، اگر پر نشود، می‌تواند هم صنعت را پرهزینه‌تر کند و هم جامعه محلی را از توسعه پایدار محروم سازد.
به عقیده صاحب‌نظران حوزه انرژی، در شرایط کنونی، صنعت نفت و گاز برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها نیازمند نوآوری بومی است. دانشگاه‌های بوشهر نیز برای پویایی و اثرگذاری، به میدانی واقعی برای کاربرد پژوهش‌های خود نیاز دارند. پیوند این دو، نه یک انتخاب پرطمطراق؛ بلکه ضرورتی استراتژیک است. بدون تردید چنین رویکردی، با ایجاد شبکه‌ای از متخصصان، کارآفرینان و مدیران فنی که در بطن مسائل واقعی صنعت کار می‌کنند، نه‌تنها شکاف میان «دانش» و «عمل» را پر می‌کند، بلکه ظرفیت رقابت‌پذیری منطقه را در سطح ملی و حتی فراملی بالا می‌برد.
وقتی دانشگاه و صنعت در یک مسیر همسو حرکت کنند، محصول این همکاری فراتر از پروژه‌های مقطعی خواهد بود؛ به شکل اکوسیستمی پایدار از نوآوری بومی، آموزش هدفمند و جذب سرمایه‌گذاری خارجی که می‌تواند بوشهر را از نقش حاشیه‌ای در نقشه انرژی به جایگاه بازیگر اصلی ارتقا دهد. این مسیر البته نیازمند مدیریت آینده‌نگر، حمایت نهادی و اعتماد متقابل میان پژوهشگر و مدیر صنعتی است تا هر پژوهش، به فناوری قابل پیاده‌سازی و هر ایده، به محصول یا خدمت واقعی بدل شود.
حال به باور کارشناسان انرژی، اگر اقدامات زیر به‌صورت هماهنگ و یکپارچه پیش بروند، می‌توانند ستون‌های اصلی یک نقشه راه توسعه دانش‌بنیان در جنوب بوشهر را تشکیل دهند: کنگان با راه‌اندازی مرکز پایش هوشمند دریا، به هاب تخصصی نظارت و ایمنی خطوط لوله و تأسیسات دریایی بدل می‌شود؛ جایی که داده‌های لحظه‌ای با تحلیل‌های دانشگاهی پیوند می‌خورند و تصمیم‌گیری‌ها سرعت و دقت می‌یابند.