گزارش تحلیلی پایگاه خبری تیترصنعت، اگر دیپلماسی انرژی قرار است به ابزاری برای تقویت جایگاه انرژی ایران در سطح منطقه و جهان تبدیل شود، این مسیر از عسلویه آغاز می‌شود و سربازان خط مقدم انرژی ، روابط عمومی‌های شرکت‌های نفت، گاز و پتروشیمی هستند. روابط عمومی نه یک «واحد تزیینی»، بلکه «رکن چهارم مدیریت انرژی» است.
بخش اول: چرا روابط عمومی در عسلویه حیاتی است؟
کارشناسان روابط عمومی می‌گویند عسلویه واجد شرایطی است که هیچ منطقه صنعتی دیگری در ایران ندارد:
تمرکز صدها شرکت نفت، گاز و پتروشیمی در یک محدوده جغرافیایی.
تنوع بازیگران: از مدیران ارشد بین‌المللی تا کارگران محلی.
حساسیت رسانه‌ای: هر خبر کوچک می‌تواند به یک موج بزرگ در رسانه‌های داخلی و خارجی تبدیل شود.
دکتر مهدی احمدی، استاد ارتباطات سازمانی، در گفت‌وگو با ما تأکید می‌کند:
«اگر مدیرعامل یک شرکت پتروشیمی در اصفهان یا تبریز تصمیمی بگیرد، بازتاب آن محدود است. اما در عسلویه هر تصمیم به‌سرعت در سطح ملی و حتی منطقه‌ای بازتاب پیدا می‌کند. این یعنی روابط عمومی در عسلویه نه یک واحد پشتیبان، بلکه یک مرکز فرماندهی برای مدیریت افکار عمومی است.»
بخش دوم: روایت میدانی از عسلویه
در یک بازدید میدانی از منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، با چند مدیر روابط عمومی صحبت کردیم. فضای عمومی ساختمان‌های اداری و صنعتی نشان می‌دهد روابط عمومی‌ها اغلب با نیروهای محدود، بودجه اندک و فشارهای رسانه‌ای بالا مواجه‌اند.
خانم کریمی، کارشناس ارشد روابط عمومی یکی از پتروشیمی‌های منطقه، می‌گوید:
«وقتی یک آلودگی زیست‌محیطی کوچک رخ می‌دهد، یا یک حادثه کارگری اتفاق می‌افتد، رسانه‌ها فوری به سراغ ما می‌آیند. در حالی‌که ما فقط چند نیرو داریم و باید همزمان پاسخگوی رسانه‌های محلی، ملی و حتی خارجی باشیم. اینجا هر اشتباه کوچک می‌تواند حیثیتی برای کل صنعت انرژی ایران تمام شود.»
در نقطه‌ای دیگر، آقای سهرابی، مدیر روابط عمومی یک شرکت گازی، با لحنی انتقادی توضیح می‌دهد:
«ما سال‌هاست در جلسات هیئت‌مدیره می‌گوییم روابط عمومی باید در سطح معاونت راهبردی ارتقا پیدا کند. مدیرعامل بدون مشاور رسانه‌ای توانمند مثل ناخدایی است که بدون قطب‌نما وارد دریای طوفانی می‌شود. اما متأسفانه هنوز نگاه به روابط عمومی ابزاری است.»
بخش سوم: چالش‌های روابط عمومی در عسلویه
از گفت‌وگو با مدیران روابط عمومی می‌توان چند چالش کلیدی را استخراج کرد:
کمبود منابع انسانی متخصص
بسیاری از روابط عمومی‌ها با کمتر از پنج نفر نیرو فعالیت می‌کنند.
فشار بحران‌های محیطی و اجتماعی
حوادث کارگری، آلودگی‌های زیست‌محیطی و اعتراضات محلی به‌طور مداوم روابط عمومی‌ها را درگیر می‌کند.
نبود استراتژی هماهنگ
هر شرکت به‌طور مجزا عمل می‌کند، در حالی‌که تصویر کلی «برند عسلویه» نیازمند هماهنگی میان روابط عمومی‌های مختلف است.
چالش تحریم و رسانه‌های خارجی
رسانه‌های خارجی گاهی با جهت‌گیری خاص به سراغ حوادث کوچک می‌روند و آنها را بزرگنمایی می‌کنند.
بخش چهارم: روابط عمومی به‌عنوان دیپلماسی انرژی
کارشناسان ارتباطات بر این باورند که روابط عمومی در عسلویه باید از سطح پاسخگویی به رسانه‌ها فراتر رود و به «دیپلماسی عمومی انرژی» تبدیل شود.
دکتر لیلا صادقی، پژوهشگر ارتباطات انرژی، معتقد است:
«وقتی ما درباره دیپلماسی انرژی حرف می‌زنیم، ذهن‌ها به وزارت نفت یا مذاکرات بین‌المللی می‌رود. اما واقعیت این است که دیپلماسی انرژی از کف کارخانه‌ها و روابط عمومی‌ها آغاز می‌شود. اگر شما نتوانید با جامعه محلی، رسانه‌های داخلی و افکار عمومی ارتباط مؤثر برقرار کنید، هیچ مذاکره بین‌المللی هم ثمر نخواهد داد.»
بخش پنجم: نمونه‌های موفق
در سال‌های اخیر برخی شرکت‌های پتروشیمی در عسلویه پروژه‌های موفق روابط عمومی داشته‌اند:
راه‌اندازی برنامه‌های مسئولیت اجتماعی در حوزه سلامت و آموزش.
تولید مستندهای کوتاه درباره محیط زیست و ایمنی کار.
ایجاد کانال‌های ارتباط مستقیم با جامعه محلی از طریق رسانه‌های محلی و شبکه‌های اجتماعی.
آقای نادری، مدیر روابط عمومی یک شرکت موفق در این حوزه، توضیح می‌دهد:
«ما یاد گرفتیم که اگر می‌خواهیم در برابر بحران‌ها مقاوم باشیم، باید قبل از بحران سرمایه اجتماعی بسازیم. وقتی شما مدرسه می‌سازید، یا در پروژه‌های بهداشتی مشارکت می‌کنید، جامعه محلی شما را شریک خود می‌داند نه مزاحم. همین باعث می‌شود در زمان بحران اعتماد بیشتری به شما داشته باشند.»
بخش ششم: راهکارها و پیشنهادها
بر اساس گفتگوهای میدانی و نظر کارشناسان، چند راهکار کلیدی برای ارتقای جایگاه روابط عمومی در عسلویه پیشنهاد می‌شود:
ارتقای جایگاه سازمانی: روابط عمومی باید به سطح معاونت راهبردی یا مشاور عالی مدیرعامل ارتقا یابد.
ایجاد «کنسرسیوم روابط عمومی عسلویه»: یک نهاد هماهنگ‌کننده برای سیاست‌گذاری مشترک و مدیریت تصویر منطقه.
سرمایه‌گذاری در آموزش: تربیت نیروهای متخصص رسانه، زبان خارجی و مدیریت بحران.
پروژه‌های اجتماعی مشترک: همکاری بین شرکت‌ها برای بهبود زندگی مردم محلی.
دیجیتال‌سازی روابط عمومی: استفاده از داده‌کاوی و شبکه‌های اجتماعی برای پایش افکار عمومی و پاسخ سریع‌تر.
عسلویه امروز خط مقدم اقتصاد ایران است و روابط عمومی خط مقدم دیپلماسی انرژی. اگر مدیران عامل بخواهند میراثی ماندگار از خود برجای بگذارند، باید روابط عمومی را نه به‌عنوان یک بخش فرعی، بلکه به‌عنوان شریک استراتژیک در مدیریت سازمان ببینند. در جهانی که تصویر و اعتماد عمومی به‌اندازه تولید و صادرات اهمیت دارد، روابط عمومی دیگر «حاشیه» نیست؛ بلکه «متن» اصلی دیپلماسی انرژی ایران است.
نظرات کاربران