معدن؛ موتور محرک اقتصاد ایران
دکتر علی مرادزاده، استاد برجسته مهندسی معدن، در گفتگویی با پایگاه خبری تیترصنعت، از سهم اندک معدن در اقتصاد ایران، چالش‌های فرسودگی تجهیزات و تحریم‌ها، تا ضرورت به‌کارگیری فناوری‌های نوین و تقویت ارتباط دانشگاه و صنعت سخن گفت. او نقشه راهی روشن برای توسعه پایدار، افزایش ارزش افزوده و خودکفایی در صنعت معدن ارائه کرد که می‌تواند این بخش حیاتی را به موتور محرک واقعی اقتصاد کشور تبدیل کند. دکتر علی مرادزاده استاد مهندسی معدن دانشگاه تهران در گفتگوی اختصاصی با پایگاه خبری تیترصنعت بامحوریت اهمیت جایگاه معدن در اقتصاد ایران و راه های توسعه آن به مولفه های زیرساختی حوزه معدن باوجه به اهمیت های چند رشته ای بودن این حوزه پرداخت. دکتر مرادزاده:معدن یکی از ستون‌های اصلی اقتصاد کشور است و امیدوارم با حمایت‌های لازم، این بخش بتواند سهم بیشتری در تولید ناخالص داخلی داشته باشد.
سهم معدن در اقتصاد و راهکارهای افزایش
سهم معدن در تولید ناخالص داخلی ایران حدود ۲ درصد است، در حالی که این رقم در کشورهای پیشرفته بیش از ۵ درصد است. برای افزایش این سهم باید تجهیزات فرسوده را به‌روزرسانی کنیم، تسهیلات بانکی کم بهره فراهم کنیم و زیرساخت‌های انرژی، راه و آب را توسعه دهیم.
چالش‌های اصلی صنعت معدن
فرسودگی ماشین‌آلات، نبود داده‌های با کیفیت، محدودیت در دسترسی به فناوری‌های نوین، چالش‌های زیست‌محیطی و جذب سرمایه‌گذاری از مهم‌ترین مشکلات فعلی هستند. مقابله با این چالش‌ها نیازمند حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، توسعه پایدار و قوانین شفاف است.
خودکفایی در تولید ماشین‌آلات معدنی
تعداد شرکت‌های فعال در تولید ماشین‌آلات معدنی بسیار کم است و با مشکلات جدی روبرو هستند. حمایت هدفمند دولتی و خصوصی، معافیت مالیاتی و تسهیلات کم بهره می‌تواند زمینه خودکفایی را فراهم کند. تحریم‌ها دسترسی به فناوری و تجهیزات را محدود کرده و هزینه‌ها را افزایش داده است. توسعه بازار داخلی، تقویت تحقیق و توسعه، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و گسترش همکاری‌های بین‌المللی راهکارهای مقابله با تحریم‌ها هستند. فناوری‌های نوین بهره‌وری را افزایش، هزینه‌ها را کاهش و ایمنی را بالا می‌برند. معادن عمیق کشور بدون این فناوری‌ها قابل اکتشاف و بهره‌برداری نیستند.
تقویت ارتباط دانشگاه و صنعت
ارتباط دانشگاه و صنعت باید تقاضا محور و کاربردی شود. اصلاح ضوابط پژوهشی، حمایت مالی نظام‌مند از پایان‌نامه‌ها، ایجاد دفاتر مشترک و جدی گرفتن کارآموزی‌ها از راهکارهای کلیدی است.
حفظ محیط زیست در معدنکاری
دکتر مراد زاده بیان کرد: محیط زیست باید محور توسعه پایدار باشد. کاهش آلودگی، مدیریت اصولی پسماندها، بازسازی مناطق معدنی و استفاده از فناوری‌های پاک ضروری است.
جلوگیری از خام‌فروشی و ارتقای ارزش افزوده
سرمایه‌گذاری در صنایع پایین‌دستی، توسعه فناوری‌های نوین، مشوق‌های مالیاتی و بهبود زیرساخت‌ها از مهم‌ترین راهکارها برای افزایش ارزش افزوده است. تسهیل اخذ مجوزها، تفویض اختیار به استان‌ها، تدوین نقشه راه واحد و کاهش موانع کسب‌وکار انگیزه سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد. همچنین حمایت از فارغ‌التحصیلان معدن و ایجاد سازمان نظام مهندسی معدن ضروری است.
چشم‌انداز ده سال آینده صنعت معدن ایران
مرادزاده گفت: فعال‌سازی معادن نیمه‌فعال، توجه به توان داخلی، بهره‌گیری از فناوری‌های روز، هوش مصنوعی و تحول دیجیتال، تعریف بازارهای جدید و جذب نیروی متخصص از اولویت‌های اصلی است. عمق اکتشاف باید به طور قابل توجهی افزایش یابد.
دکتر مرادزاده در پایان تاکید کرد: با اجرای این راهکارها، صنعت معدن ایران می‌تواند به جایگاه واقعی خود در اقتصاد ملی و جهانی دست یابد و سهم قابل توجهی در اشتغال و درآمدزایی کشور داشته باشد.
نظرات کاربران